Kodeks wyborczy zawiera uregulowania, które umożliwiają osobom z niepełnosprawnościami udział w głosowaniach. Niepełnosprawny wyborca powinien zostać poinformowany telefonicznie, mailowo bądź przez wyznaczonego urzędnika o okręgu wyborczym, lokalu wyborczym, warunkach głosowania terminie i godzinie wyborów, a po ich zakończeniu o wynikach głosowania. Może również zagłosować nie wychodząc z domu. 

Pełnomocnictwo do głosowania w wyborach

Wyborca posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności albo równoznaczne orzeczenie organu rentowego (bez względu na datę jego wydania) oraz wyborca po ukończeniu 75 roku życia może udzielić pełnomocnictwa do głosowania w jego imieniu w wyborach.

Pełnomocnikiem może być tylko osoba wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa do głosowania. Pełnomocnictwo do głosowania można przyjąć tylko od jednej osoby. W wyjątkowych okolicznościach można przyjąć pełnomocnictwo do głosowania od dwóch osób. Jest to możliwe tylko wówczas jeśli co najmniej jedną z osób udzielających pełnomocnictwa jest wstępny, zstępny, małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika.

Pełnomocnikiem nie może być osoba wchodząca w skład komisji obwodowej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania, a także mężowie zaufania zgłaszani przez komitety wyborcze, jak również kandydaci na radnych.

Pełnomocnictwa do głosowania udziela się przed wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) lub przed innym pracownikiem urzędu gminy upoważnionym przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) do sporządzania aktów pełnomocnictwa do głosowania. Pełnomocnictwo do głosowania sporządza się na wniosek wyborcy, wniesiony do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) gminy, w której wyborca jest wpisany do rejestru wyborców, najpóźniej w 10 dniu przed dniem wyborów. Wniosek powinien zawierać: nazwisko i imię (imiona), imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL oraz adres zamieszkania zarówno wyborcy, jak i osoby, której ma być udzielone pełnomocnictwo do głosowania, a także wyraźne oznaczenie wyborów, których dotyczy pełnomocnictwo do głosowania.

Do wniosku, o wydanie pełnomocnictwa załącza się:

• kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania,
• pisemną zgodę osoby mającej być pełnomocnikiem, zawierającą jej nazwisko i imię (imiona) oraz adres zamieszkania, a także nazwisko i imię (imiona) osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania.

Czynności związane ze sporządzeniem pełnomocnictwa do głosowania są zadaniem zleconym gminy i są wolne od opłat.

Pełnomocnik nie może pobierać od udzielającego pełnomocnictwa do głosowania żadnych opłat za głosowanie w jego imieniu w wyborach. Zakazane jest również udzielanie pełnomocnictwa do głosowania w zamian za jakąkolwiek korzyść majątkową lub osobistą.

Głosowanie korespondencyjne

Wyborca posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności albo równoznaczne orzeczenie organu rentowego (bez względu na datę jego wydania) może głosować korespondencyjnie.

Zamiar głosowania korespondencyjnego powinien być zgłoszony przez wyborcę niepełnosprawnego wójtowi do 21 dnia przed dniem wyborów.

Zgłoszenie zamiaru korespondencyjnego głosowania może być dokonane ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej. Powinno ono zawierać:

• nazwisko i imię (imiona),
• imię ojca,
• datę urodzenia,
• numer ewidencyjny PESEL wyborcy niepełnosprawnego,
• oświadczenie o wpisaniu wyborcy do rejestru wyborców w danej gminie, oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie,
• wskazanie adresu stałego zamieszkania, na który ma być wysłany tzw. pakiet wyborczy.   

Do zgłoszenia należy dołączyć również kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności.

Jeżeli zgłoszenie składa osoba niewidoma lub niedowidząca może ona zażądać przesłania wraz z pakietem wyborczym nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a.

Jeżeli głosowanie korespondencyjne ma dotyczyć wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej, albo wyborów wójta zgłoszenie zamiaru głosowania korespondencyjnego dotyczy również ponownego głosowania.

W przypadku, gdy w jednym dniu odbywają się więcej niż jedne wybory, zgłoszenie zamiaru głosowania korespondencyjnego jest wspólne dla wszystkich przeprowadzanych w danym dniu wyborów.

Wyborca niepełnosprawny, który zgłosił zamiar głosowania korespondencyjnego, otrzyma z urzędu gminy pakiet wyborczy, nie później niż 7 dni przed dniem wyborów. Jest on doręczany do wyborcy przez upoważnionego pracownika urzędu gminy. 

W pakiecie wyborczym niepełnosprawny wyborca otrzymuje:  

• kopertę zwrotną, 
• kartę lub karty do głosowania, 
• kopertę na kartę lub karty do głosowania, 
• instrukcję głosowania korespondencyjnego;  
• nakładki na karty do głosowania sporządzone w alfabecie Braille’a - jeżeli wyborca zażądał ich przesłania;  
• oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania.

Przesyłki pakietu wyborczego są zwolnione z opłat pocztowych.