Egzekucja z renty socjalnej (2012 - 2016)

Inicjatywa ma na celu zwiększenie ochrony przed egzekucją najniższych świadczeń emerytalnych i rentowych, na pokrycie tytułów wykonawczych innych niż świadczenia alimentacyjne, aby zapewnić minimum egzystencji osobom niezdolnym do pracy z racji stanu zdrowia bądź wieku – osobom pobierającym rentę z tytułu niezdolności do pracy, rentę socjalną, rentę rodzinną lub emeryturę.

W marcu 2012 roku Senat Rzeczpospolitej Polskiej zwrócił się do Stowarzyszenia SPES z propozycją przedstawienia opinii odnośnie projektu zmian w ustawie o rencie socjalnej. Przedłożona przez nas opinia i propozycja uniemożliwiała prowadzenie egzekucji z renty socjalnej, z wyłączeniem wierzytelności powstałych z tytułu świadczeń nienależnie pobranych bądź z tytułu obowiązku alimentacyjnego.

Świadczenie renty socjalnej jest często jedynym dochodem osoby poważnie niepełnosprawnej (z uwagi na całkowitą niezdolność do pracy niemogącej podjąć zatrudnienia) i w obecnej kwocie (741,35 zł brutto) nie zapewnia minimum przeżycia osobom wymagającym nierzadko stałego leczenia i rehabilitacji. Osoby poważnie niepełnosprawne i ze względu na swą niepełnosprawność faktycznie niezdolne do podjęcia zatrudnienia, często stają przed dylematami związanymi z bardzo ograniczoną ilością środków finansowych, które nie pozwalają na zabezpieczenie wszystkich podstawowych i ważnych potrzeb życiowych. Egzekucja wierzytelności od osób ciężko niepełnosprawnych i faktycznie niezdolnych do podjęcia zatrudnienia (zatem nie posiadających innych dochodów), wobec pozostawienia takiej osoby de facto bez środków do życia, bywa przyczyną poważnych ludzkich dramatów.

Obecne przepisy umożliwiają prowadzenie egzekucji z renty socjalnej do 25% świadczenia z tytułu egzekucji tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne. Egzekucja z renty socjalnej w obowiązujących aktualnie granicach powoduje drastyczne pogorszenie sytuacji finansowej i życiowej osób pobierających rentę socjalną, zwłaszcza tych które nie są w stanie podjąć dodatkowego zarobkowania. Zwróciliśmy uwagę, że ustawa Kodeks Pracy czyni wolną od zajęć i egzekucji w całości kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę (obecnie 1850 zł brutto). Wobec powyższego dochodzi do rażącej dysproporcji i niesprawiedliwości społecznej, w której lepiej chronieni (w tym wypadku przed egzekucją z posiadanych dochodów) są sprawniejsi obywatele zachowujący zdolność do zatrudnienia.

Naszą opinię przedłożyliśmy stosownej Komisji Senatu RP oraz posłom na Sejm RP. Na jej podstawie w listopadzie 2012 roku została wniesiona do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej interpelacja poselska. Ministerstwo w odpowiedzi na interpelację stwierdziło, że kwestia ewentualnego wyłączenia spod egzekucji świadczenia w postaci renty socjalnej jednej grupy rencistów może zostać uznana jako niezgodna z konstytucyjną zasadą równości. Ponadto, tak szerokie wyłączenie spod egzekucji, mogłoby spowodować niekontrolowane się zadłużanie rencistów socjalnych i w rezultacie uderzać w ich rodziny.

Projekt wyłączenia z egzekucji rent socjalnych został przez nas zmodyfikowany i dopracowany poprzez przeniesienie proponowanej zmiany z ustawy o rencie socjalnej do ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Nasze działania na przestrzeni lat 2012 – 2015 to liczne wystąpienia do organów posiadających inicjatywę ustawodawczą - do sejmowych komisji i klubów poselskich, Rzecznika Praw Obywatelskich i Prezydenta RP, spotkania z parlamentarzystami, wypracowanie stanowiska w związku negatywnymi opiniami Ministerstwa Pracy Polityki Społecznej. Dopiero w grudniu 2015 r. otrzymaliśmy pismo Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej informujące, że wnoszony przez nas postulat zwiększenia ochrony świadczeniobiorców przed negatywnymi skutkami postępowania egzekucyjnego wymaga głębszej analizy. 

W międzyczasie dowiedzieliśmy się, że w grudniu 2015 roku do Sejmu wpłynął poselski projekt zmiany ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych tożsamy z naszą propozycją. 

W styczniu 2016 r. zostaliśmy poinformowani, że Rzecznik Praw Obywatelskich skierował w dniu 22.12.2015 r. wystąpienie generalne do Pani Elżbiety Rafalskiej Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zasad dokonywania potrąceń  i egzekucji ze świadczeń emerytalno - rentowych.  

Rzecznik Praw Obywatelskich przesłał do naszej wiadomości odpowiedź  Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, którą otrzymał na swoje wystąpienie. Wyjaśniono w niej, że do uzgodnień międzyresortowych został przesłany projekt stanowiska Rządu wobec poselskiego projektu ustawy w tej sprawie. Pozytywnie oceniono propozycję zwiększenia ochrony świadczeniobiorców przed negatywnymi skutkami postępowania egzekucyjnego. Jednocześnie podkreślono, iż zakres zmian i skala podwyższenia kwot wolnych od potrąceń wymaga dogłębnej analizy w celu znalezienia optymalnych rozwiązań, zabezpieczających interesy zarówno dłużników, jak też wierzycieli. 

W wyniku prac legislacyjnych została zwiększona ochrona najniższych świadczeń emerytalno rentowych przed egzekucją komorniczą na pokrycie tytułów wykonawczych innych niż świadczenia alimentacyjne, jednak wolna od potrąceń będzie kwota 75 %  najniższej emerytury i renty, a nie jak początkowo przyjęto w projekcie poselskim kwota 100 % najniższej emerytury i renty. Ustawa wprowadzająca podwyższenie wysokości kwoty emerytury i renty wolnej od potrąceń i egzekucji została podpisana przez Prezydenta RP w dniu 06.12.2016 r. Nowelizacja wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie sześciu miesięcy od dnia jej ogłoszenia. 

Nasze działania

  • 2012
    • zaopiniowanie projektu zmian w ustawie o rencie socjalnej
    • wystąpienie do posłów na Sejm RP
  • 2013
    • III 2013
      • spotkanie z Panią Poseł Marią Nowak
      • spotkanie z Panem Posłem Markiem Plurą
    • VI 2013
      • spotkanie z Panem Posłem Zbyszkiem Zaborowskim
    • VII 2013
      • spotkanie z Panią Poseł Ewą Kołodziej
      • spotkanie z Panem Posłem Jerzym Ziętkiem
    • IX 2013
      • Wystąpienie do RPO
      • Spotkanie z spotkanie z Panem Posłem Jerzym Ziętkiem
      • wystąpienie do przewodniczących sejmowych komisji i zespołów: Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, Komisji Ustawodawczej, Zespołu ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi, Zespołu Parlamentarzystów Województwa Śląskiego, Zespołu Dobrych Zmian, Zespołu na Rzecz Ochrony Życia i Rodziny, Zespołu Członków i Sympatyków Ruchu – Światło Życie, Akcji Katolickiej oraz Stowarzyszenia Rodzin Katolickich
      • Wystąpienie do Biura Polityki Społecznej Prezydenta RP, Biura Listów i Opinii Obywatelskich, Biura Prawa i Ustroju oraz do Doradcy Prezydenta RP Pana Henryka Wujca.
    • X 2013​
      • Spotkanie z Panem Posłem Markiem Plurą
    • XII 2013
      • Opracowanie stanowiska w odpowiedzi na argumenty Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej
  • 2014
    • IV 2014
      • Spotkanie z Panią Poseł Marią Nowak
      • wystąpienie do Rzecznika Praw Obywatelskich
      • wystąpienie do przewodniczących sejmowych komisji i zespołów: Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, Komisji Ustawodawczej, Zespołu ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi, Zespołu Parlamentarzystów Województwa Śląskiego, Zespołu Dobrych Zmian, Zespołu na Rzecz Ochrony Życia i Rodziny, Zespołu Członków i Sympatyków Ruchu – Światło Życie, Akcji Katolickiej oraz Stowarzyszenia Rodzin Katolickich
  • 2015
    • IX 2015
      • Wystąpienie do Prezydenta RP
      • Wystąpienie do Rzecznika Praw Obywatelskich
    • X 2015
      • Wystąpienie do Premier Beaty Szydło
      • Wystąpienie do Prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego
    • XI 2015
      • Wystąpienie do  Przewodniczącego Klubu Poselskiego Kukiz’15 Pana Pawła Kukiza. 

Korespondencja w sprawie

02-03-2012 Projekt w sprawie zmian ustawy o rencie socjalnej (druk senacki nr 70)

20-04-2012 Projekt zmiany w ustawie o rencie socjalnej

12-11-2012 Interpelacja Poselska Jadwigi Wiśniewskiej

05-12-2012 Odpowiedź Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej

27-02-2013 Projekt zmian ustawy o emeryturach i rentach z FUS

20-06-2013 Wystąpienie sejmowe posła Zbyszka Zaborowskiego

02-09-2013 Zmodyfikowany projekt zmiany ustawy o emeryturach i rentach z FUS

26-09-2013 Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich do MPiPS

07-10-2013 Odpowiedź MPiPS na zapytanie posła Zbyszka Zaborowskiego

09-10-2013 Odpowiedź MPiPS na pismo Rzecznika Praw Obywatelskich

11-10-2013 Pismo Kancelarii Prezydenta RP

18-12-2013 Odpowiedź MPiPS na pismo Kancelarii Prezydenta RP

03-03-2014 Zmodyfikowany projekt zmiany ustawy o emeryturach i rentach z FUS

03-03-2014 Stanowisko Stowarzyszenia SPES w odpowiedzi na argumenty MPiPS

28-04-2014 Pismo Biura Rzecznika Praw Obywatelskich

24-06-2014 Pismo Biura Rzecznika Praw Obywatelskich

29-07-2015 Pismo Posła na Sejm RP Grzegorza Tobiszowskiego

22-09-2015 Pismo do Rzecznika Praw Obywatelskich

22-09-2015 Pismo do Prezydenta RP

29-10-2015 Pismo do Prezesa Rady Ministrów

29-10-2015 Pismo do Prezesa Prawa i Sprawiedliwości

17-11-2015 Pismo do Posła na Sejm RP Pawła Kukiza

21-12-2015 Pismo Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

20-01-2016 Pismo Biura Rzecznika Praw Obywatelskich

11-02-2016 Pismo Kancelarii Prezydenta RP

29-02-2016 Pismo Biura Rzecznika Praw Obywatelskich

  • Do Rzeczy
  • fio
  • NIW
  • Non Profit
  • zthiu
  • oblaci
  • ralus
  • izba lekarska
  • weglosmyk
  • seminarium
  • Komitet do spraw pożytku publicznego
  • Fundacja Nasza Szkoła
  • renovabis
  • prowincja
  • IPS
  • szip
  • Google
  • adwokat ewa
  • Gość Niedzielny
Facebook
Newsletter
Newsletter spes.org.pl

Na podany przez Ciebie adres mailowy przesyłać będziemy najnowsze informacje - zostań w kontakcie!

Możesz pomóc
Możesz pomóc

Włącz się w pomaganie. Osoby niepełnosprawne, w trudnej sytuacji życiowej i materialnej czekają na Twój gest. Szczegółowe informacje w dziale MOŻESZ POMÓC