Działania procesowe podjęte przez Stowarzyszenie SPES w latach 1996 - 2000 wpłynęły na zmianę interpretacji przepisu zawartego w § 18 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1981 r. w sprawie szczególnych przywilejów dla pracowników Górnictwa – Karta Górnika (Dz.U. z 1982r. Nr 2 poz. 13): Pracownikom zatrudnionym pod ziemią, którzy w następstwie wypadku przy pracy doznali trwałego kalectwa ograniczającego zdolność poruszania się, przydziela się bezpłatnie motorowy wózek inwalidzki. Uzyskaliśmy ponadto korzystne finansowe rekompensaty dla pracowników jednej z kopalnii poszkodowanych w wypadkach podczas pracy pod ziemią.

W latach 1996/1997 do Stowarzyszenia SPES zgłosiło się dwóch górników, którzy na skutek wypadku w kopalni doznali trwałego uszkodzenia narządu ruchu uniemożliwiającego lub znacznie utrudniającego samodzielne przemieszczanie się. Powołując się na § 18 ust. 2. Karty Górnika występowali oni samodzielnie do zakładu pracy (kopalni) z wnioskiem o przyznanie im świadczenia będącego równowartością motorowego wózka inwalidzkiego umożliwiającego pokonywanie ograniczeń w przemieszczaniu się poza mieszkaniem.

W pierwszym wypadku kopalnia zdołała dostarczyć górnikowi jedynie wózek elektryczny, który w ocenie SPES w żadnym z parametrów technicznych nie odpowiadał wózkowi motorowemu (który ze względu na swe parametry był dopuszczany do ruchu po drogach publicznych). W drugim przypadku wniosek został w całości załatwiony odmownie. W naszej ocenie, w związku z dynamicznym rozwojem techniki motoryzacyjnej, wskazane w tworzonym ponad 20 lat temu rozporządzeniu Karta Górnika, motorowe wózki inwalidzkie, które od wielu lat już nie występują na rynku, powinny zatem zostać zastąpione innymi środkami technicznymi, samochodami osobowymi dostosowanymi do potrzeb osoby niepełnosprawnej.

Stowarzyszenie SPES w obu sprawach wystąpiło z pozwem do Sądu Rejonowego w Tychach (sygn. akt IV P 310/97 oraz sygn. akt: IV P 173/99)  domagając się zasądzenia na rzecz klientów kwoty pozwalającej na nabycie samochodu osobowego dostosowanego do potrzeb osoby niepełnosprawnej.

Stowarzyszenie argumentowało, odnosząc się do treści przepisu § 18 ust. 2 Karty Górnika, iż zobowiązanie o którym mowa w w/w przepisie, winno być wykonane poprzez nieodpłatne przydzielenie pojazdu aktualnie dostępnego na rynku umożliwiającego górnikowi, spełniającemu kryteria zastosowania przepisu, pokonywanie ograniczeń w przemieszczaniu się poza mieszkaniem.  W związku z dynamicznym rozwojem techniki motoryzacyjnej, wskazane w rozporządzeniu motorowe wózki inwalidzkie, które od wielu lat już nie występują, powinny zatem zostać zastąpione innymi środkami technicznymi, dla przykładu samochodami osobowymi dostosowanymi do potrzeb osoby niepełnosprawnej.

W swoich pismach procesowych Stowarzyszenie SPES działając na rzecz klientów, wskazywało, iż zgodnie z art. 354 K.C. zobowiązanie powinno być wykonane zgodnie z jego treścią, co nie jest równoznaczne z literalnym brzmieniem przepisu. Treść zobowiązania to uprawnienia i obowiązki stron, ustalone z uwzględnieniem celu społeczno-gospodarczego, zaspokojeniu którego zobowiązanie ma służyć oraz zasad współżycia społecznego.

W obydwu sprawach z powództwa Stowarzyszenia SPES, zapadły wyroki korzystne dla klientów w sądach pierwszej i drugiej instancji. Sądy uznały, iż łączna wartość zobowiązań od Kopalni na rzecz klientów jest równowartością kwoty najtańszego dostępnego na rynku samochodu z dostosowaniem do potrzeb osoby niepełnosprawnej.

Obecnie po zastąpieniu Karty Górnika układami zbiorowymi w części z nich pojawił się zapis mówiący: „Pracownikom zatrudnionym pod ziemią, którzy w następstwie wypadku przy pracy doznali trwałego kalectwa ograniczającego zdolność poruszania się, przydziela się bezpłatnie motorowy wózek inwalidzki lub jego równowartość w przypadku adaptacji samochodu osobowego dla jego potrzeb” (art. 24 ust. 1  Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników JSW S.A. z listopada 2011 r.)