Nowelizacja ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie z dniem 4 kwietnia 2015 roku wprowadziła obowiązkową procedurę wyznaczania i dostosowania dworców autobusowych do udzielania pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej.
Nowelizacja ma na celu ma wykonanie postanowień rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 181/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. dotyczącego praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 2006/2004.
Unijne rozporządzenie reguluje kwestie dotyczące:
- odszkodowania i pomocy w razie wypadków,
- praw osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej sprawności ruchowej, w tym wyznaczenia terminali (dworców autobusowych) do udzielania pomocy tym osobom,
- praw pasażerów w przypadku odwołania lub opóźnienia kursu,
- informacji i skarg,
- krajowych organów odpowiedzialnych za egzekwowanie przepisów rozporządzenia.
- zakresu pomocy udzielanej osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej w wyznaczonych terminalach oraz na pokładzie pojazdu.
Pomoc w wyznaczonych terminalach (dworcach autobusowych) to pomoc i rozwiązania niezbędne, aby osoby niepełnosprawne i osoby o ograniczonej sprawności ruchowej mogły:
- poinformować o swoim przybyciu na dworzec i zwrócić się o pomoc w wyznaczonych punktach,
- przemieścić się z wyznaczonego punktu do stanowiska odprawy, poczekalni oraz miejsca wejścia na pokład pojazdu,
- wejść na pokład pojazdu korzystając z wind, wózków inwalidzkich lub innej potrzebnej pomocy, odpowiednio do sytuacji,
- załadować swój bagaż,
- odebrać swój bagaż,
- opuścić pokład pojazdu,
- przewozić ze sobą w autobusie lub autokarze certyfikowanego psa przewodnika,
- udać się na swoje miejsce siedzące.
Nowelizacja ustawy o transporcie drogowym zawiera regulacje dotyczące:
- wyznaczenia dworców autobusowych i autokarowych, w których będzie udzielana pomoc osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej w zakresie określonym w unijnym rozporządzeniu;
- organów, do których pasażer może wnieść skargę w przypadku naruszenia przepisów rozporządzenia;
- sankcji za naruszenie przepisów rozporządzenia.
Obowiązkowa procedura wyznaczania i dostosowania dworców do udzielania pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej dotyczy dworców zlokalizowanych w miastach powyżej 50 tysięcy mieszkańców, stanowiących własność lub współwłasność jednostki samorządu terytorialnego, z których rocznie odjeżdża powyżej 500 tysięcy pasażerów. Spełnienie tych kryteriów stanowi podstawę do wyznaczenia dworca do udzielania pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej oraz do wpisania do wykazu dworców, zamieszczonego w Biuletynie Informacji Publicznej ministerstwa właściwego do spraw transportu.
zobacz Wykaz dworców wyznaczonych przez Ministra Infrastruktury i Rozwoju do udzielania pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej
Burmistrz lub prezydent miasta powyżej 50 tysięcy mieszkańców, w terminie 2 miesięcy od wejścia w życie ustawy, dokona analizy spełnienia wyżej wymienionych w określonych kryteriów przez dworzec, natomiast w terminie 4 miesięcy od wejścia ustawy w życie marszałek województwa przekaże ministrowi właściwemu do spraw transportu informację o dworcach spełniających określone w ustawie kryteria. Informacja ta będzie również wskazywała czy dworce wymagają dostosowania do udzielania pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej.
Jednostki samorządu terytorialnego będą zobowiązane do dostosowania pozostałych dworców do udzielania takiej pomocy w terminie 9 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Te dworce zostaną wyznaczone do udzielania pomocy po upływie 11 miesięcy od dnia wejścia ustawy w życie. Jednocześnie ustawa przewiduje dla każdego właściciela dworca, który nie spełnia ustawowych kryteriów, możliwość wystąpienia z wnioskiem do ministra właściwego do spraw transportu o wyznaczenie tego dworca do udzielania pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej, o ile jest on dostosowany do udzielania tej pomocy.
Dostosowanie dworca autobusowego do udzielania pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej jest zadaniem własnym jednostek samorządu terytorialnego. Koszty związane z dostosowaniem każdego dworca ponosi jego właściciel.
Organem właściwym do rozpatrzenia skargi na niewłaściwe wykonywanie obowiązków przez przewoźnika drogowego jest organizator publicznego transportu zbiorowego (w przewozach regularnych w krajowym transporcie drogowym) oraz organ właściwy do wydawania zezwoleń w międzynarodowym transporcie drogowym (w przewozach regularnych w międzynarodowym transporcie drogowym).
Organem właściwym do rozpatrzenia skargi na niewłaściwe wykonywanie obowiązków przez zarządzającego dworcem, wyznaczonym do udzielania pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej jest marszałek województwa.
W przypadku dworców będących własnością samorządu województwa rozpatrywanie skarg należy do obowiązków wojewody.