Osoba mająca problemy w komunikowaniu się (nazywana również osobą uprawnioną) ma prawo do swobodnego korzystania z wybranej przez siebie formy komunikowania się.

Wszystkie podmioty administracji publicznej, państwowe ratownictwo medyczne oraz podmioty lecznicze, policja, państwowa straż pożarna, straże gminne i ochotnicze są zobowiązane do udostępnienia usługi pozwalającej na komunikowanie się zarówno w formie tłumacza języka migowego lub tłumacza-przewodnika jak i środków wspierających komunikowanie się takich jak:

• korzystanie z poczty elektronicznej,
• przesyłanie wiadomości tekstowych, w tym z wykorzystaniem wiadomości SMS, MMS lub komunikatorów internetowych,
• komunikację audiowizualną, w tym z wykorzystaniem komunikatorów internetowych,
• przesyłanie faksów,
• strony internetowe spełniające standardy dostępności dla osób niepełnosprawnych

Osoba uprawniona, która będzie chciała skorzystać z tłumacza jest zobowiązana zgłosić to do właściwego ze względu na przedmiot sprawy organu administracji publicznej, co najmniej na 3 dni robocze przed tym zdarzeniem, z wyłączeniem sytuacji nagłych.

Świadczenie usługi tłumacza jest bezpłatne dla osoby uprawnionej.

Niezależnie od powyższego, osoba mająca problemy w komunikowaniu się może załatwiając swoje sprawy, korzystać z pomocy tzw. osoby przybranej (czyli  osoby, która ukończyła 16 lat i zna formy komunikowania się używane przez osobę uprawnioną). Ponadto, instytucje, do których zgłasza się osoba mająca problemy z komunikowaniem się nie mogą wymagać od osoby przybranej żadnych dokumentów potwierdzających znajomość formy komunikowania się stosowanej przez osobę uprawnioną.

Osoby doświadczające trwale lub okresowo trudności w komunikowaniu się, członkowie ich rodzin (w tym współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięć i synowa) oraz osoby mające stały lub bezpośredni kontakt z osobami uprawnionymi mogą korzystać z wybranej przez siebie formy szkolenia PJM (polski język migowy) SJM (system językowo-migowy) SKOGN (sposobach komunikowania się osób głuchoniewidomych) lub tłumacza-przewodnika.

Koszt takiego szkolenia może zostać dofinansowany ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na wniosek osób wymienionych powyżej.