Ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy w związku wypadkiem przy pracy lub w związku ze stwierdzeniem choroby zawodowej przysługuje z renta z tego tytułu, niezależnie od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego oraz bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. W razie śmierci ubezpieczonego najbliższej rodzinie przysługuje renta rodzinna.
Renta z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową
O tym, czy niezdolność do pracy spowodowana jest wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, orzeka
lekarz orzecznik ZUS.
Jeżeli ubezpieczony nie zgadza się z treścią orzeczenia lekarza orzecznika ZUS, gdyż np. lekarz orzecznik:
- uznał go za zdolnego do pracy;
- uznał go niezdolnego do pracy, ale nie w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową (czyli z ogólnego stanu zdrowia);
- uznał go za częściowo niezdolnego do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową - a według pracownika jest on całkowicie niezdolny do pracy,
powinien w terminie 14 dni o doręczenia orzeczenia złożyć sprzeciw do komicji lekarskiej ZUS; jeśli w wyniku orzeczenia komisji lekarskiej ZUS, ZUS wyda decyzję odmawiającą prawa do renty z ubezpieczenia wypadkowego czy też ZUS przyzna w decyzji prawo do renty z ubezpieczenia wypadkowego z tytułu częściowej niezdolności do pracy – a według pracownika, jest on całkowicie niezdolny do pracy – powinien w terminie 1 miesiąca od doręczenia decyzji złożyć odwołanie do Sądu Okręgowego – Sądu Ubezpieczeń Społecznych (odwołanie wnosi się za pośrednictwem ZUS).
W zakresie procedur – informacje w dziale Orzekanie o niezdolności do pracy
Jeśli ubezpieczony chce starać się rentę, wymagane dokumenty powinien złożyć w ZUS najpóźniej 30 dni przed ustaniem np. do prawa do zasiłku chorobowego czy świadczenia rehabilitacyjnego, aby po ustaniu prawa do tych świadczeń, bez zwłoki uzyskać prawo do renty.
Renta zostanie wypłacona od miesiąca, w którym zostanie złożony wniosek lub od następnego dnia po tym dniu, w którym ustanie prawo do zasiłek chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego.
Wymagane dokumenty (w zależności od przyczyny niezdolności – wypadek czy choroba zawodowa):
- wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy – formularz ERN
- zaświadczenie o stanie zdrowia wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku – formularz OL-9,
- protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, który wystawia pracodawca – jeśli wniosek dotyczy pracownika, który uległ wypadkowi przy pracy
- karta wypadku, którą wystawia ZUS, jeśli wniosek dotyczy osoby prowadzącej działalność gospodarczą lub współpracującą albo wykonującą pracę na podstawie umowy uaktywniającej,
- decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej, którą wydaje państwowy inspektor sanitarny,
- wywiad zawodowy - formularz OL-10,
- informacja dotyczącą okresów składkowych i nieskładkowych – formularz ERP-6,
- dokumenty, które potwierdzają okresy, m.in.: pracy, działalności gospodarczej, zasiłku chorobowego,
- dokumenty, które potwierdzają wynagrodzenie wnioskodawcy.
Wymienione druki dostępne są na stronie internetowej ZUS i w każdej jednostce ZUS.
Osobie, która jest uprawniona zarówno do emerytury jak i do renty z ubezpieczenia wypadkowego, ZUS wypłaci – w zależności od wyboru uprawnionego:
- rentę powiększoną o połowę emerytury lub
- emeryturę powiększoną o połowę renty.
pod warunkiem, że uprawniony nie osiąga jakiegokolwiek przychodu.
W przypadku powyższego połączenia wypłacanych świadczeń, uprawnionemu będzie przysługiwał tylko jeden dodatek pielęgnacyjny - z ubezpieczenia wypadkowego.
Renta rodzinna z ubezpieczenia wypadkowego
Renta rodzinna z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje uprawnionym członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej jak i również w razie śmierci wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej rencisty uprawnionego do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Do renty rodzinnej wypadkowej mają prawo te same osoby, co do renty rodzinnej przyznawanej na podstawie ustawy emeryturach i rentach z FUS, patrz dział Renta rodzinna
Renta rodzinna wynosi:
85% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawniona jest jedna osoba,
90% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są dwie osoby,
95% świadczenia zmarłego – jeżeli do renty rodzinnej uprawnione są trzy osoby lub więcej.
Podstawą obliczenia wysokości renty rodzinnej wypadkowej jest renta dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.
Członkom rodziny rencisty uprawnionego do renty z ubezpieczenia wypadkowego, który zmarł z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba zawodowa, przysługują świadczenia określone w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych bez względu na długość okresu uprawniającego do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie tych przepisów.