Przedawnienie zadłużenia czynszowego oznacza, że po upływie określonego przepisami terminu, zadłużony lokator ma prawo odmówić zapłaty – a wówczas wierzyciel (w tym przypadku właściciel, wynajmujący lokal) nie będzie mógł skutecznie dochodzić w sądzie przedawnionego długu.

Termin przedawnienia roszczeń czynszowych – będących roszczeniami okresowymi - wynosi 3 lata. Jeśli lokator utracił tytuł prawny do mieszkania (rozwiązano z nim umowę lub umowa wygasła), to od daty utraty tytułu prawnego, płaci właścicielowi nie czynsz, lecz tzw. odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu - termin przedawnienia przedmiotowego odszkodowania wynosi również 3 lata, tak jak w przypadku roszczeń czynszowych. Po zmianie przepisów Kodeksu cywilnego z dniem 9 lipca 2018 r., koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego. Jeśli zatem np. nie zapłaciliśmy opłaty za lokal należnej za sierpień 2018 r. – należność ta przedawni się z dniem 31 grudnia 2021 r.

Do dnia 9 lipca 2018 r. przedawnienie roszczenia nie było przez sąd uwzględniane z urzędu, to znaczy bez zgłoszenia tego zarzutu w odpowiednim terminie przez dłużnika; dotyczyło to zarówno dłużnika będącego konsumentem, jak i przedsiębiorcą. Od dnia 9 lipca 2018 r. obowiązuje zasada, iż po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. Oznacza to, że jeśli wierzyciel będący przedsiębiorcą występuje z pozwem o zapłatę przeciwko konsumentowi, sąd ma obowiązek z urzędu – czyli bez zarzutu, czy wniosku ze strony konsumenta - zbadać, czy dług jest przedawniony i jeśli doszło do przedawnienia – powództwo zostanie oddalone. Więcej na ten temat w dziale Przedawnienie roszczeń.

Natomiast w sytuacji, gdy wynajmujemy mieszkanie od osoby, która nie jest przedsiębiorcą (przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna mającą zdolność sądową prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową) – w przypadku przedawnienia roszczenia o zapłatę opłat mieszkaniowych musimy przed sądem podnieść zarzut przedawnienia – sąd nie będzie go brał pod uwagę z urzędu.

Jeśli zaś osoba zamieszkująca w lokalu nigdy wcześniej nie posiadała do niego tytułu prawnego, to termin przedawnienia roszczeń z tytułu odszkodowania/wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z lokalu wynosi 6  lat (do zmiany przepisów z dniem 9 lipca 2018 r, termin ten wynosił 10 lat), chyba że roszczenia właściciela z tytułu odszkodowania/wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z lokalu są związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, to wówczas termin ten wynosi  3 lata.  Jeśli natomiast osoba wyprowadzi się z mieszkania i wyda je właścicielowi – roszczenia właściciela o zapłatę przedawnią się po upływie 1 roku od zwrotu lokalu.

Należy pamiętać, iż  każde pismo, w którym składa się wniosek o rozłożenie długu na raty bądź o jego umorzenie, może być traktowane jako tzw. uznanie długu, które powoduje przerwanie biegu przedawnienia i od tej daty bieg przedawnienia biegnie na nowo. Dlatego też jeżeli dowiadujemy się, iż istnieje zaległość w opłatach za lokal, należy w pierwszej kolejności sprawdzić jakiego okresu dotyczy. Po uzyskaniu tej informacji, warto skorzystać z konsultacji prawnej (np. udać się do placówki świadczącej bezpłatne poradnictwo prawne) by skonsultować, czy przypadkiem nie doszło do przedawnienia całości bądź części roszczenia. Ocena, czy nastąpiło przedawnienie roszczeń wymaga indywidualnej analizy danej sytuacji.

W przypadku wystąpienia zadłużenia z tytułu opłat za korzystanie z lokalu mieszkalnego właściciel może wystąpić z pozwem o zapłatę oraz – po skutecznym wypowiedzeniu umowy najmu - z pozwem o eksmisję. Więcej na ten temat w dziale Jak działać w przypadku zagrożenia eksmisją?