Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka to inaczej tzw. "becikowe". Jest to świadczenie pieniężne przyznawane z tytułu urodzenia się dziecka.

Przysługuje matce lub ojcu dziecka, opiekunowi prawnemu albo opiekunowi faktycznemu dziecka jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 1922 zł. 

Świadczenie to jest wypłacane w kwocie 1.000 zł na jedno dziecko.

Prawo do jednorazowej zapomogi jest przyznawane na podstawie dochodu z poprzedniego roku. Jednakże, aby ustalić aktualną sytuację osoby ubiegającej się o zapomogę, brany będzie również pod uwagę dochód utracony i/lub uzyskany przez osobę wnioskującą. Dlatego też do wniosku o jednorazową zapomogę należy dołączyć wszelkie dokumenty potwierdzające utratę lub uzyskanie dochodu przez wnioskodawcę.

Przy ubieganiu się o jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka, wymagane jest również przedłożenie zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego, że matka dziecka pozostawała pod opieką lekarską przez okres co najmniej od 10 tygodnia ciąży do porodu.

Wniosek o wypłatę jednorazowej zapomogi składa się w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka. W przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego - w terminie 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia - nie później niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia. Wniosek złożony po terminie organ właściwy pozostawia bez rozpoznania.

Jednorazowa zapomoga nie przysługuje, jeżeli:

• członkowi rodziny przysługuje za granicą świadczenie z tytułu urodzenia dziecka, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego stanowią inaczej.
• dla osoby samotnie wychowującej dziecko nie zostały ustalone alimenty chyba że:
  • rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
  • ojciec dziecka jest nieznany,
  • powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
  • sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka,
  • dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.

Z praktyki Ośrodka Poradnictwa SPES

Co zrobić w sytuacji, gdy przyczyną odmowy przyznania świadczenia jest niemożność potwierdzenia, że matka dziecka pozostawała pod opieką lekarską przez okres, co najmniej od 10 tygodnia ciąży do porodu? W takim przypadku należy złożyć odwołanie wykazując, dlaczego do lekarza zgłosiła się później i powołać się na orzecznictwo – wyroki sądów administracyjnych w podobnych sprawach.

Wojewódzki Sąd Administracyjny siedzibą w Szczecinie w wyroku z dnia 10 stycznia 2018 r., sygn. akt: II SA/Sz 1197/17 odniósł się do problemu dochowania terminu poddania się opiece medycznej i powołując się na liczne wyroki sądów administracyjnych w tej kwestii stwierdził, że:

Uregulowanie art. 15b ust. 5 ustawy z 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, co prawda wprowadza ścisłą cenzurę czasową poddania się kobiety w ciąży opiece medycznej, jednakże dokonując wykładni tego przepisu nie można tracić z pola widzenia rzeczywistej intencji ustawodawcy, którego wolą było zmobilizowanie kobiet w ciąży do szczególnej dbałości o zdrowie, przejawiającej się w podaniu ich systematycznej kontroli medycznej w całym okresie ciąży. Przy tym, przy stosowaniu art. 15b ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych zachodzi konieczność dokonania przez organy ustaleń zarówno w zakresie dbałości kobiety o zdrowie w czasie ciąży (pozostawania w tym okresie pod opieką lekarską), jak również dołożenia przez kobietę należytej staranności w zakresie dochowania terminu poddania się tej opiece. Nie można bowiem wykluczyć, że z przyczyn niezależnych od woli i wiedzy kobiety nie będzie ona w stanie dochować określonego przepisem art. 15b ust. 5 terminu poddania się opiece medycznej. Przyczyn niezależnych od woli kobiety należy upatrywać w szczególności w braku możliwości rozpoznania przez kobietę ciąży w ciągu pierwszych 10 tygodni z uwagi na uwarunkowania zdrowotne i fizjologiczne.” (źródło: Serwis Informacji Prawnej LEX nr  2431655).