Aktualizacja poradnika Twoje Prawa z dnia 1 stycznia 2019 r. uwzględnia w naszej ocenie obecny stan prawny.

Zakres zmian

Bezpłatna pomoc prawna

Ustawowa nieodpłatna pomoc prawna

Od 1 stycznia 2019 r. z nieodpłatnej pomocy prawnej może skorzystać każdy, kogo nie stać na poniesienie kosztów odpłatnej porady prawnika. Warunkiem uzyskania nieodpłatnej pomocy prawnej jest złożenie pisemnego oświadczenia, że otrzymujący darmową poradę nie jest w stanie ponieść kosztów pomocy prawnej. Oświadczenie składa się osobie udzielającej nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczącej nieodpłatne poradnictwo obywatelskie.

Świadczenia rodzinne

Świadczenie pielęgnacyjne

Z dniem 1 stycznia 2019 r. wzrosła kwota świadczenia pielęgnacyjnego przyznawanego rodzicowi (opiekunowi faktycznemu) z tytułu niepodejmowania lub rezygnacji z zatrudnienia w celu podjęcia opieki nad poważnie niepełnosprawnym dzieckiem. Świadczenie pielęgnacyjne wynosi obecnie 1583 zł, a jego wysokość jest wynikiem przeprowadzonej waloryzacji. Świadczenie jest co roku waloryzowane i będzie rosło o procentowy wskaźnik, o jaki zwiększać się będzie minimalne wynagrodzenie za pracę.

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego

Obecnie świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty 725 zł. W kolejnym okresie świadczeniowym, który rozpocznie się od 1 października 2019 r. kryterium dochodowe uprawniające do świadczeń z funduszu alimentacyjnego zostanie podniesione do kwoty 800 zł.

Ogólnopolska Karta Dużej Rodziny

Od 1 stycznia 2019 r. zwiększyło się  grono osób uprawnionych do Karty Dużej Rodziny. Karta przysługuje również tym rodzicom, którzy w przeszłości mieli na utrzymaniu co najmniej troje dzieci – bez względu na ich wiek w chwili składania wniosku.

Zadłużenia i egzekucja komornicza

Co może komornik

Od dnia 1 stycznia 2019 r. wchodzą w życie przepisy ustawy o komornikach sądowych. Przepisy te jednoznacznie określają granice egzekucji ze wszystkich świadczeń powtarzających się, których celem jest zapewnienie utrzymania albo stanowiących jedyne źródło dochodu dłużnika będącego osobą fizyczną. W tym zakresie jednoznacznie będą mieć odpowiednie zastosowanie przepisy Kodeksu pracy, czyli komornik ma prawo zająć świadczenie:

• na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych -  do wysokości trzech piątych wynagrodzenia,
• na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne -  do wysokości połowy wynagrodzenia

a przy potrącaniu sum egzekwowanych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne, wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę (ustalanego na podstawie ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę), przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W praktyce okaże się, czy po 1 stycznia 2019 r. komornicy dokonując zajęcia wynagrodzenia dłużnika z umowy cywilnoprawnej, będą wskazywać podmiotowi powyższe granice zajęcia; jeśli nie – konieczne będzie nadal składanie wniosku o graniczenie egzekucji i wykazywanie komornikowi, że uzyskiwane cyklicznie świadczenie z umowy cywilnoprawnej ma na celu zapewnienie utrzymania albo stanowi jedyne źródło dochodu dłużnika. Pewne jest natomiast, że po wykazaniu tych okoliczności komornik musi zastosować powyższe zasady Kodeksu pracy – w tym respektować kwotę wolną od potrąceń w przypadku egzekucji innych należności niż świadczenia alimentacyjne, co do tej pory nie było regułą. 

Warto wiedzieć, że w zmienionych przepisach doprecyzowano jakie przedmioty w gospodarstwie domowym są wyłączone z egzekucji prowadzonej przez komornika.  Zgodnie z nowym brzmieniem art. 829 Kodeksu postępowania cywilnego nie  podlegają egzekucji

przedmioty urządzenia domowego niezbędne dla dłużnika i jego domowników, w szczególności lodówka, pralka, odkurzacz, piekarnik lub kuchenka mikrofalowa, płyta grzewcza służąca podgrzewaniu i przygotowywaniu posiłków, łóżka, stół i krzesła w liczbie niezbędnej dla dłużnika i jego domowników oraz po jednym źródle oświetlenia na izbę, chyba że są to przedmioty, których wartość znacznie przekracza przeciętną wartość nowych przedmiotów danego rodzaju.