Aktualizacja poradnika Twoje Prawa (18.01.2012)

Aktualizacja poradnika Twoje Prawa z dnia 18.01.2012 r. uwzględnia w naszej ocenie stan prawny na dzień 18.01.2012 r.

Zakres zmian

Wykonano szereg prac redakcyjnych ułatwiających korzystanie z poradnika,

ponadto dokonano korekty językowej oraz zaktualizowano podstawy prawne wszystkich działów.Zmiany merytoryczne

Lokale

Ponieważ część właścicieli prywatnych proponuje wynajem mieszkania na drodze najmu okazjonalnego w dziale lokale utowrzyliśmy nowy rozdział "Najem okazjonalny". Omawiamy w nim warunki zawarcia umowy najmu okazjonalengo i czas jej trwania.

Z działu lokale wyodrębniliśmy natomiast rozdziały eksmisja oraz lokal socjalny i pomieszczenie tymczasowe i utworzyliśmy osobny dział Eksmisja szeroko omawiający kwestię postępowania eksmisyjnego.

Eksmisja

Nowy dział wyodrębniony z działu Lokale.

Od listopada 2011 r. obowiązują nowe przepisy dotyczące przeprowadzania eksmisji, które obecnie umożliwiają, w określonych sytuacjach, eksmisję bezpośrednio do noclegowni bądź schroniska bez zastosowania okresu ochronnego, który przypada na czas od 1 listopada do 31 marca roku następnego. Z uwagi na fakt, iż temat eksmisji jest bardzo obszerny utworzyliśmy osobny dział dotyczący tego zagadnienia. Publikujemy w nim informacje, które pozwolą wyjaśnić:

• tryb postępowania eksmisyjnego,
• powody wszczęcia postępowania eksmisyjnego
• kto, kiedy i w jaki sposób może wszcząć postępowanie eksmisyjne
• sytuacje, w których małżonek może domagać się eksmisji małżonka bądź byłego małżonka.

Wskazujemy również miejsca, do których może zostać usunięta osoba eksmitowana i terminy wykonywania eksmisji.

Dział rozpoczynamy słowniczkiem przybliżającym podstawowe pojęcia takie jak: eksmisja, lokator, wspólnota mieszkaniowa, lokal socjalny, pomieszczenie tymczasowe i inne. Kończymy go natomiast informacjami dotyczącymi działań jakie może podjąć komornik w związku z przeprowadzaniem postępowania eksmisyjnego.

Praca

Z dniem 1 stycznia 2012 roku weszły w życie przepisy nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, zgodnie z którą czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności wynosić będzie zasadniczo 8 godzin na dobę oraz 40 godzin tygodniowo dotąd, odpowiednio 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.Dopiero gdy lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników wyda w odniesieniu do tej osoby zaświadczenie o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy, wówczas czas pracy osoby zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności będzie wynosił - jak obecnie - 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo.

Wchodzące w życie z dniem 26 listopada przepisy nowelizujące ustawę o służbie cywilnej i ustawę o pracownikach samorządowych gwarantują osobie niepełnosprawnej uzyskanie zatrudnienia jeśli zostaną spełnione łącznie dwa warunki:

• osoba niepełnosprawna znajdzie się w gronie 5 najlepszych kandydatów, które pomyślnie przeszły nabór
• wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w Urzędzie, który prowadził nabór, w miesiącu poprzedzającym datę upublicznienia ogłoszenia o naborze, jest niższy niż 6%

Renta z tytułu niezdolności do pracy i szkoleniowa

Ważną zmianę w warunkach uzyskania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wniosła nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych, która weszła w życie z dniem 23 września 2011.

Odnosi się ona do osób, które nie mogą udowodnić w ostatnim 10-leciu przed dniem powstania niezdolności do pracy lub przed dniem złożenia wniosku o rentę, 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Teraz, osoby te mogą ubiegać się o rentę jeśli udowodnią co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny tylko okresów składkowych oraz posiadają orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy.

Do tej pory osoby całkowicie niezdolne do pracy, które nie mogły uzyskać renty w trybie zwykłym mogły powoływać się na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia z dnia 23 marca 2006 r. (sygn.akt I UZP 5/05) w której Sąd stwierdził, że renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje również ubezpieczonemu, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy (art. 57 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - jednolity tekst: Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zmianami), bez potrzeby wykazywania przewidzianego w art. 58 ust. 2 tej ustawy pięcioletniego okresu składkowego i nieskładkowego przypadającego w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.

Wskazana nowelizacja jednoznacznie rozstrzyga istniejące do tej pory wątpliwości w interpretacji przepisów w powyższym zakresie jednocześnie znacznie zawężając grono osób, które będą mogły uzyskać rentę nie wykazując 5 lat pracy w ostatnim dziesięcioleciu przed dniem złożenia wniosku o rentę bądź przed powstaniem niezdolności do pracy.

Jeśli wniosek o rentę został złożony przed wejściem w życie omawianej nowelizacji i postępowanie jest w toku, a ubezpieczony spełnił warunki określone w przytoczonej uchwale Sądu Najwyższego – w razie odmownej decyzji ZUS sugerujemy kontakt z prawnikiem w celu oceny podstaw do wniesienia odwołania.

Renta socjalna i rodzina

Od 1 stycznia 2012 roku osoba pobierająca rentę socjalną może więcej do niej dorobić. Prawo do renty socjalnej będzie zawieszone dopiero w przypadku gdy zostaną osiągnięte przychody w łącznej kwocie wyższej niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do celów emerytalnych.

Świadczenia rodzinne

Ostatnia nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych, która w zakresie dotyczącym świadczenia pielęgnacyjnego weszła w życie z dniem 14 października 2011 r. nie wprowadziła zapisu, z którego wynikałoby, że małżonek może pobierać świadczenie pielęgnacyjne z tytułu sprawowania opieki nad współmałżonkiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Wobec powyższego w przypadku odmowy przyznania świadczenia współmałżonkowi opiekującemu się małżonkiem posiadającym znaczny stopień niepełnosprawności wskazane jest zaskarżenie decyzji i powoływanie się w odwołaniu na wyroki Trybunału Konstytucyjnego nr 27/07 oraz 47/07 z lipca 2008r., a w razie nieuwzględnienia odwołania przez organ II instancji - wniesienie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Nowelizacja ta wprowadza natomiast dodatkowe okoliczności, w których świadczenie pielęgnacyjne nie może być przyznane. Ustawodawca zaliczył do nich następujące sytuacje:

gdy osoba sprawująca opiekę:

• posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności
• ma ustalone prawo do renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego (emerytury albo renty)
• ma ustalone prawo do świadczenia pielęgnacyjnego na inną osobę w rodzinie lub poza rodziną

oraz

• gdy osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• osoba w rodzinie ma ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, albo do świadczenia pielęgnacyjnego na tę lub inną osobę w rodzinie lub poza rodziną

Kolejną zmianę dotyczącą niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne wprowadza Rozporządzenie Rady Ministrów, które weszło w życie 1 stycznia 2012 r. Przewiduje ono, iż matka, ojciec lub opiekun faktyczny dziecka, którzy za miesiące styczeń, luty i marzec mają ustalone prawo do świadczeń rodzinnych (na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych z dnia 28 listopada 2003 r.) mogą otrzymać pomoc w wysokości 100 zł miesięcznie. Pomoc ta jest niezależna od wysokości dochodu przypadającego na osobę w rodzinie.

Ponadto od stycznia 2012 zaczęły obowiązywać zmiany wprowadzone nowelizacją ustawy o świadczeniach rodzinnych w zakresie sposobu ustalania dochodu oraz katalogu przesłanek utraty i uzyskania dochodu.

Prawo do zasiłku rodzinnego przyznaje się na postawie dochodu z poprzedniego roku. Jednakże aby ustalić aktualną sytuację osoby ubiegającej się o zasiłek rodzinny bierze się również pod uwagę dochód utracony i uzyskany na dzień ustalania prawa do świadczeń rodzinnych.

Nowelizacja ustawy poszerzyła krąg tych dochodów.

Obecnie organ wypłacający zasiłek rodzinny będzie mógł pomniejszyć dochód m.in. o utracony: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub zasiłek macierzyński, które przysługują po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Ważną zmianą jest również możliwość odliczenia od dochodu utraty zasądzonych świadczeń alimentacyjnych w związku ze śmiercią osoby zobowiązanej do tych świadczeń.

Do wykazu dochodów uzyskanych dodano natomiast: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne lub zasiłek macierzyński, które przysługują po utracie zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.

Od dnia 1 stycznia 2012 roku do dochodu rodziny ubiegającej się o świadczenia rodzinne nie będą wliczane stypendia za wyniki w nauce i sporcie.

Uprawnienia i ulgi - inne W związku z wejściem w życie przepisów Kodeksu Wyborczego z dnia 5 stycznia 2011 roku, osoby niepełnosprawne otrzymały uprawnienia do głosowania korespondencyjnego. Korespondencyjnie może głosować wyborca posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności albo równoznaczne orzeczenie organu rentowego (bez względu na datę jego wydania). Zamiar głosowania korespondencyjnego powinien być zgłoszony przez niepełnosprawnego wyborcę wójtowi do 21 dnia przed dniem wyborów.

Zgłoszenie zamiaru korespondencyjnego głosowania może być dokonane ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej.

Osoby niewidome lub niedowidzące mogą żądać przesłania wraz z pakietem wyborczym nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a.

Znacznym udogodnieniem dla osób mających problemy w komunikowaniu się są przepisy ustawy o języku migowym i innych formach komunikowania się, z których dwa weszły w życie 18 października 2011 r.

Zgodnie z nimi osoba mająca problemy w komunikowaniu się może, załatwiając swoje sprawy w placówkach użyteczności publicznej, korzystać z pomocy innej osoby, która zna formę komunikowania się osoby, której sprawa dotyczy choć nie jest tłumaczem.

Pełny zapis ustawy o języku migowym zacznie obowiązywać od 1 kwietnia 2012.

Zgodnie z nim wszystkie podmioty administracji publicznej, państwowe ratownictwo medyczne oraz podmioty lecznicze, policja, państwowa straż pożarna, straże gminne i ochotnicze będą od tego dnia zobowiązane do udostępnienia usługi pozwalającej na komunikowanie się z osobami mającymi trudności w komunikacji.

Został na nie nałożony obowiązek zapewnienia możliwość korzystania przez osoby uprawnione z pomocy wybranego tłumacza języka migowego lub tłumacza-przewodnika jak również z różnych środków wspierających komunikowanie się takich jak

• korzystanie z poczty elektronicznej,
• przesyłanie wiadomości tekstowych, w tym z wykorzystaniem wiadomości SMS, MMS lub komunikatorów internetowych,
• komunikację audiowizualną, w tym z wykorzystaniem komunikatorów internetowych,
• przesyłanie faksów,
• strony internetowe spełniające standardy dostępności dla osób niepełnosprawnych